200 binden fazla çocuk üzerinde yapılmış 70 farklı araştırmanın bulguları üzerinde meta-analiz araştırması yapıldı. Bu 70 araştırmanın tamamı ebeveynlik modelleri ve zorbalık faktörleri ile alakalı.Araştırmanın sonucunda, kötü ebeveynlik yapan ailelere sahip çocukların hem zorbalığa uğrama hem de zorbalık uygulama olasılıkları fazlalaşıyor. Bu ‘kötü ebeveynlik’ kavramına, aşırı korumacı bir anne-baba olmak da dahil.
Warwick Üniversitesi tarafından yürütülen meta-analiz araştırmasında aşırı sert ebeveynlerin çocuklarının hem zorba hem kurban olma olasılığı, sağlıklı modellere kıyasla orta derecede daha yüksek bir artış görüldü. Bunun tam zıttı olan, vanilya ebeveynliği ve sıcak ama kararlı ebeveynlik, akranları tarafından zorbalığa maruz kalma olasılığını da azaltıyor.
Araştırmayı yürütenlerden birisi olan Prof. Dieter Wolke, ‘Zorbalığın uzun gölgesi okul bahçesinin çok ötesine uzanıyor. Yalnızca çocukluk döneminde kalmıyor, iş yeri zorbalığı, mobbing, suça meyil gibi çok daha ileri boyutlara uzanıyor’ cümlelerini kullandı. ‘Kurbanların e zorbaların fiziksel sağlık sorunları geliştirme, kaygı ve depresyon yaşama olasılıklarının da daha yüksek olduğunu ve ayrıca kendine zarar erme ve intihar meyillerinin de daha yüksek olduğunu biliyoruz’ cümlelerini kullanan Wolke, kötü ebeveynlik modeli sergileyen insanların çocuklarındaki problemlerin yalnızca psikolojik seviyelerde kalmadığına da dikkat çekti.
Bu Araştırma Ebeveynlik Hakkında Neler Anlatıyor
Dünyayı olumsuz bir yer olarak tecrübe eden çocuk, sürekli bir stres altında hissediyor. Bildiğimiz kadarıyla stres, tüm rahatsızlıkların başlamasındaki en birincil sebeplerden birisi. Tüm bu stres yüzünden vücuttaki nöronlar arasındaki iletişim ve bilgi alışverişleri esnasında kısa devreler ve bilgi aktarımı hataları oluyor. Bu hatalar da tekrarladıkça çeşitli organların işleyişlerinde, kişinin bilişsel sağlık seviyelerinde, ince ve genel motor yeteneklerinde ve akla gelen neredeyse her alanda sıkıntılara sebep oluyor. Hatta kanserin en önemli sebeplerinden bir tanesi de stresli bir yaşam sürmek olduğunu da iyi biliyoruz.
Ebeveynlerin, çocuklarının hayatları üzerinde çok fazla işgalci ve katılımcı olmaları, çocukların zorbalık görme olasılıklarını azaltıyor. Ancak eğer çocuk zorbalığa maruz kalırsa, bundan etkilenme oranını da doğru orantıyla yükseltiyor. Her şeyin bir dengesi olmalı. Bir ebeveyn ne aşırı işgalci, ne de aşırı ihmalkar olmalıdır. Kişilerin ebeveynlik serüvenleri sırasında çeşitli alanlarda çocuklarının keşif yolculuklarına izin vermeleri gerekiyor. Evet bu pek çok insan için çok zor çünkü kimse çocuğunun başına kötü bir şey gelmesini istemez. Ancak her çocuğun hata yapmasına izin vermek, ileriki hayatlarında aynı hataları tekrarlanmaması için bir önlem olacaktır. Aslında ufak hatalar birer önlemdir de.
Aşırı korumacı ebeveynler, en küçük bir tartışmaya müdahil olmak yerine, çocukların akranlarıyla bazı anlaşmazlıklar yaşamalarına ve bunları nasıl çözeceklerine dair kendi öz tecrübelerini inşa etmelerine izin vermelidir. Sonuçta bir kuş, yere düşe düşe uçmayı öğrenir.
