MR görüntüleme cihazları 1972 yılından bu yana nöroloji alanında ve beyin ile ilgili rahatsızlıklarda kullanılan ve beyin sağlığının teşhisinde çığır açmış cihazlardır. Daha sonrasında da tüm vücudun FMRI görüntülerini sunan makineler ile vücudun içinden geçen sinir ağlarının görüntülenmeleri ile aslında beynin sadece kafada yer alan bir organ olmadığını, tüm vücuda ve tüm organlara yayılmış bir organ olduğu daha net anlaşılmış oldu.
Hatta bazı görüşler, diğer organların da aslında beynin birer parçası olan kısımları olduğunu, aslında tüm vücudun beyinden oluştuğunu söylüyor. Böyle bakıldığı zaman beynin öneminin ne denli üstün olduğu tekrardan yüzümüze çarpılmış oluyor.
Yeni Nesil MR Cihazları Çığır Açıcı!
Yeni nesil MRI cihazları, şu anda kullanılan cihazlara oranla çok daha ince detaylara yer verebiliyor. Şu anda kullanılan cihazlara oranla 90.000 kat daha net ve yakın MR görüntülelemeri sunabilen bu cihazlar sayesinde, nörolojik seviyelerde gerçekleşen hastalıkların ve olayların tanılanması ve tedavi süreçleri hakkında daha derin bir veri öbeği sunuyor.
Bu resimde görünen fark, bize çok fazla bilgi vermiyor gibi görünüyor ancak beyinde gerçekleşen olayların tam anlamıyla hangi noktada gerçekleştiğini bilmek, o olaya müdahale etme yöntemimiz olan ilaçların yeniden dizaynını mümkün kılacak. Tam olarak arzulanan noktalara müdahale edilebilen ilaçlar sayesinde, istenmeyen yerlere müdahale edilmeyecek ve böylece yan etkiler de azalmaya başlayacaktır.
Sağ tarafta eski nesil cihazların sağladığı görüntüler gösterilmekte. Eğer ilaçlarımız bu görüntüye göre dizayn edilirse, aslında sol resimde gösterilen asıl hasarlı noktalar dışında, hasarlı olmayan yerlere de müdahale edilmesine sebebiyet verecektir. Yine istenen sonuç alınacaktır ancak yan etkiler de olacaktır. Bu da hastaların iyileşme süreçlerini çok daha kolay hale getirecektir.
Bu durumda Epilepsi’den Alzheimer’a, Parkinson’dan Thurtington’a yüzlerce nöroloji temelli rahatsızlığın ve hatta Şizofreni gibi omurgada yer alan bozuklukların ilaçlarında da yeni bir döneme geçilebileceğini, tam olarak arzulanan bölgeye müdahale edilebileceğini görmüş oluyoruz. Ancak bilim insanları bunun da bir son olmadığını, şu anda hala bu teknolojiyi geliştirmek üzere çalıştıklarını ve zamanla çok daha lokalize olmuş spesifik sıkıntıların tam olarak hasarlı bölgelerini belirlemekte işlerinin kolaylaşacağını söylüyorlar.
Bu Kadar İle Kalmadı, Artık Renkler MRI Sonuçlarında Önemli Veri Sağlıyor
Yeni teknoloji MRI makineleri sayesinde, tractography olarak bilinen, beyinde gerçekleşen bir olayın sıralamasını da anlayabileceğimiz bir sistemi renkler ile takip etmek kolaylaşıyor.
Otizm, disleksi, şizofreni gibi nörolojik sorunların beyindeki olaylarını takip etmek için bu sistem kullanılıyor ve beyinde etkilenmiş alanların tespiti sayesinde kişiselleştirilmiş tıbbın nimetleri kişiye özel tedavi yöntemlerini çok daha uygun fiyata indirmeye gebe gibi görünüyor. Demans ve inme gibi rahatsızlıklarda da görünen, aslında kişiden kişiye farklılık gösterebilen rahatsızlıklarda da kişinin beynindeki farklılıkların artık tıbbın önünde bir engel oluşturmayacağını da bize garantilemiş oluyor.
Yeni nesil FMRI cihazlarının önümüzdeki 2 yıl içinde tüm ülkeler tarafından kullanılmaya başlayacağı tahmin ediliyor.
REFERANSLAR
“Next-generation MRI scanner designed for ultra-high-resolution human brain imaging at 7 Tesla” by David A. Feinberg, Alexander J. S. Beckett, An T. Vu, Jason Stockmann, Laurentius Huber, Samantha Ma, Sinyeob Ahn, Kawin Setsompop, Xiaozhi Cao, Suhyung Park, Chunlei Liu, Lawrence L. Wald, Jonathan R. Polimeni, Azma Mareyam, Bernhard Gruber, Rüdiger Stirnberg, Congyu Liao, Essa Yacoub, Mathias Davids, Paul Bell, Elmar Rummert, Michael Koehler, Andreas Potthast, Ignacio Gonzalez-Insua, Stefan Stocker, Shajan Gunamony and Peter Dietz, 27 November 2023, Nature Methods.
DOI: 10.1038/s41592-023-02068-7
